ЕАМ 125 ПРВО СТРИЖЕЊЕ / EAM 125 FIRST HAIRCUT

Првото стрижење или застрижување во традициската култура во Македонија, како и пошироко во балкански рамки и во рамките на Југоисточна Европа, било важен дел од одот низ животниот циклус на поединецот, но и на заедницата. Во прашалниците подготвени во рамките на Етнолошкиот атлас на СФР Југославија, а во тие рамки и на Етнолошкиот атлас на СР Македонија, на ова прашање му е посветено збирното прашање бр. 125. Прво стрижење со 14 потпрашања со кои се опфатени голем број сегменти на првото стрижење: учесници и протагонисти во обредот, времето на стрижењето (ден во седмицата, период во текот на денот, време во врска со активноста на Месечината, Сонцето и сл.), потоа детали во врска со обредите во текот на стрижењето, со потстриженото дете, со косата, како и со одредени полово-родови аспекти на стрижењето. Обредноста на првото стрижење, освен што е поврзана со обредно- магискиот и религискиот концепт на разбирање и поимање на светот, во себе содржи и силни општествени елементи, посебно во структурирањето и хиерархизацијата на општествените односи, како во рамките на сродничките односи така и во рамките на кумството како посебна општествено-сродничка и духовна категорија.

Косата е нераздвоен дел од индивидуалниот идентитет на секој поединец, но и еден од најважните означувачи и показатели на општествените и културните карактеристики на припадниците на една заедница. Од една страна, косата во себе ја носи симболиката и значењето на континуираното, постојаното растење и возобновување, а од друга страна, пак,врз основа на возможните форми на нејзино средување и формирање во фризура, е еден од најзначајните симболички маркери на општествениот статус на поединците во рамките на заедницата. Оттука, првото потстрижување, и на женските и на машките, било дел од востановената обредност во традициската култура што, првенствено, означува нова, но последователна фаза од развојот на секој поединец.